کره زمین خونه همه موجوداتیه که روی اون سکونت دارن. این خونه بزرگ از زمان پیدایش خود رخدادها و تحولات زیادی رو پشت سر گذاشته تا به شکل فعلی خود رسیده. صدها سال هستش که آدما تلاش دارن از سیاره محل زندگی خود بیشتر بدونن اما با وجود تحقیقات زیادی که انجام شده هنوز رازهای سر به مهر زیادی درباره کره زمین هست که علم از توضیح اونا عاجزه. در ادامه به ۱۰ مورد از این اسرار کره زمین می پردازیم.
۱- این همه آب از کجا اومده؟
هفتاد درصد سطح کره زمین رو آب پوشونده و واسه همینه که به زمین «سیاره آبی» می گن. اما این آبا از کجا اومده؟ چیجوری این همه آب روی سیاره زمین هست درحالی که در بقیه منظومه شمسی تقریبا هیچ آبی وجود نداره؟ بیشتر محققان فکر می کنن که در حدود ۴/۵ میلیارد سال پیش در زمان تشکیل کره زمین، این سیاره خشک و سنگی بود. عادی ترین تئوری علمی در این مورد میگه که H2O به شکل چندین سیارک بزرگ پوشیده از یخ به سیاره ما رسید. تئوری دیگری هم میگه که آب در واقع از زمان پیدایش کره زمین وجود داشت و زمین اونو از ابر گاز و غبار سازنده منظومه شمسی نگهداشت. این اتفاق به هر صورت که افتاده باشه، به طور قطع واسه همه موجودات روی کره زمین به درد بخور بوده.
۲- اکسیژن زمین چیجوری اثبات شد؟
اکسیژن کره زمین هم یکی دیگه از ویژگی هاییه که واسه زندگی ساکنان این سیاره به درد بخور بوده.
علم به منشأ اکسیژن زمین پی برده. در حدود ۲/۴ میلیارد سال پیش، موجودات میکروسکوپی ای به نام سیانوباکتریا اکسیژن رو به عنوان فضولات خود تولید کردن و اتمسفر سیاره زمین از اکسیژن پر شد.
اما خیلی مشخص نیس که در چند دوره بعدی اون دقیقا چه اتفاقی اتفاق افتاد. بعد از اون، سطح اکسیژن در اتمسفر زمین شدیدا بالا و پایین می شد تا اینکه در آخر در حدود ۵۴۰ میلیون سال قبل، اندازه اکسیژن اثبات شد.
از اون زمان، سطح اکسیژن به اندازه قابل تنفسی که امروزه ازش استفاده می کنیم ثابت باقی مونده. اما چی باعث اثبات یهویی سطح اکسیژن شد؟ این یکی از بزرگ ترین اسرار علمی سیاره زمینه.
۳- دلیل انفجار کامبرین چی بود؟
انفجار کامبرین به انفجار شکل پیچیده ای از زندگی اشاره داره که ۵۴۰ میلیون سال قبل روی زمین اتفاق افتاد. قبل از این انفجار، طی بخش اعظمی از تاریخ کره زمین، زندگی در این سیاره بیشتر به شکل باکتری، یوکاریوتا و گیاهان فراساده بود. اما با شروع دوره کامبرین، روند تکامل دچار یه جهش افزایشی شد و موجودات پیچیده به سرعتی که قبل از اون هیچوقت نبود شروع به تکامل کردن. یهو موجودات از مغز، چشم و اسکلت بهره مند شدن. دودمان بیشتر موجودات زنده امروز به دوران کامبرین برمیگرده. بعضی محققان فکر می کنن که انفجار کامبرین به دلیل اکسیژنی اتفاق افتاد که سطح اون درست در همون دوره اثبات شد.
اما محققان در مورد دلیل این انفجار به طور کامل مطمئن نیستن. محققان دیگری فکر می کنن عواملی مانند افزایش دمای زمین و گسترش محیطای آبی کم عمق هم در این انفجار موثر بودن.
۴- روزی می رسه که بتونیم زلزله رو پیش بینی کنیم؟
با وجود همه تحقیقات زیادی که در مورد کره زمین و چگونگی کارکرد اون انجام شده، ما هنوز راهی واسه پیش بینی دقیق زلزله پیدا نکرده ایم. ما بازم در تلاش هستیم اما تکنولوژی فعلی ما تقریبا به دقت پیش بینی آب و هوا می تونه زلزله رو پیش بینی کنه.
ما میدونیم که زلزله وقتی شروع می شه که سنگا در زیر زمین شکافته می شن و امواج ارتعاشی به سطح زمین می فرستند، اما هنوز نمی دونیم که به چه دلیل این اتفاق میفته و چیجوری می تونیم اونو پیش بینی کنیم.
۵- زمین ساخت صفحه ای از چه وقتی شروع شد؟
بخشی از سختی پیش بینی زلزله به دلیل اون هستش که ما درباره روند عامل بروز زلزله یعنی زمین ساخت صفحه ای چیز زیادی نمی دونیم. پوسته زمین از چندین صفحه زمین ساخت متغیر تشکیل شده.
محققان تنها می تونن درباره زمان و چگونگی روند زمین ساخت صفحه ای گمانه زنی کنن. بخشی از سختی کشف رازهای مخفی صفحات زمین به دلیل اون هستش که در عمل هیچ مدرکی از این زمان بسیار دور باقی نمونده. محققان تخمین میزنن که روند زمین ساخت صفحه ای نزدیک به ۳ میلیارد سال پیش شروع شد اما هیچ گمانه زنی ای در مورد چگونگی شروع اون وجود نداره.
۶- در داخل هسته زمین چه خبره؟
با اینکه انگار آدما موفق به کشف عمیق ترین لایه های زمین شدن اما حقیقت اون هستش که ما تنها تا سطح این سیاره جلو رفته ایم و بخش بیشتر اون در عمل کشف نشده باقی مونده. دلیل این مسأله اون هستش که شرایط در زیر سطح کره زمین به طور کامل نامساعده. ما میدونیم که لایه زیرین پوسته یعنی گوشته، بیشتر از سنگ سیلیکات سخت تشکیل شده.
اما ساختار هسته کره زمین هنوز یه معما باقی مونده. محققان چند سال باور داشتن که عمیق ترین لایه زمین از آهن و نیکل تشکیل شده.
اما در دهه ۱۹۵۰، اونا فهمیدن که این دو عنصر تقریبا سنگین تر از جرم اندازه گیری شده واسه هسته هستن.
۷- دقیقا چه اتفاقی واسه دایناسورها افتاد؟
دایناسورها به مدت میلیونا سال حکمرانان بی چون و چرای دنیای قبل تاریخ بودن. اما دقیقا چی ۶۵ میلیون سال قبل به زندگی این موجودات بزرگ پایان داد؟ چندین تئوری عادی در این مورد هست.
یکی از این تئوریا میگه که یه شهاب سنگ بزرگ با زمین خورد. تئوری دیگری هم میگه که این اتفاق در اثر چندین فوران آتشفانی مرگبار اتفاق افتاد. در هر دو حالت، نتیجه برابر بوده، یعنی غبار و خاک به وجود اومده به وسیله این حوادث جلوی رسیدن نور خورشید به زمین رو گرفت و این مسأله به پروسهای زندگی بخشی مثل فتوسنتز آسیب وارد کرد.
دمای زمین به دلیل گازهای گلخانه ای اتمسفر زمین شدیدا زیاد شد.
۸- کره ماه چیجوری به وجود اومد؟
محققان مطمئن نیستن که زمین در به وجود اومدن قمر خود یعنی کره ماه چه نقشی داشته.
بعضی فکر می کنن که ماه در اثر برخورد زمین با یه پیش سیاره تقریباً کوچیک تر به وجود اومده. با این حال، نمونه های به دست اومده از مأموریت آپولو روی کره ماه نشون داده که ترکیب شیمیایی ماه بسیار مثل زمینه. این مسأله نشون میده که شاید ماه یه سیاره جداگونه نبوده و واقعا از بخشی از کره زمین تشکیل شده.
تئوری دیگری هم میگه که ماه سیاره جداگونه ای بود که به سمت مدار زمین کشیده شد.
این بهترین توضیح ارائه شده واسه این پرسشه که به چه دلیل همیشه تنها یه سمت ماه به طرف کره زمینه.
۹- نام زمین از کجا اومده؟
زمین تنها سیاره در منظومه شمسیه که نام اون برگرفته از خدایان رومی یا یونانی نیس.
نام زمین یعنی Earth از واژه ground در زبانای انگلیسی قدیم و آلمانی گرفته شده، اما کسی نمی دونه که این نام در چه وقتی و به دست کی ساخته شد.
مهم ترین تئوری درباره اینکه به چه دلیل نام زمین برگرفته از اسطوره ها نیس میگه که مردم دوران باستان نمی دونستن زمین هم مانند بقیه سیاراته. اونا تصور می کردن برخلاف زمین، بقیه سیارات کروی شکل هستن و به دور زمین می چرخن و اونا رو به ترتیب نامگذاری کردن. اما مدرکی واسه اثبات این تئوری وجود نداره.
۱۰- گودالای سیبری چیجوری به وجود اومدن؟
این گودالای بزرگ که روی شبه جزیره های یامال و گایدن در روسیه واقع شدن، در سال ۲۰۱۴ کشف شدن و از اون زمان پیوسته در حال تغییر هستن. این چاله ها بزرگ تر شدن و تعداد اونا بیشتر شده.
تئوریای زیادی درباره دلیل پیدایش این گودالا مطرح شده.
بعضی اعلام می کنن دلیل اون هر چیزی می تونه باشه، از برخورد یه شهاب سنگ گرفته تا فعالیتای موجودات فرازمینی! عادی ترین تئوری در این مورد میگه که این چاله ها در اثر فوران گاز متانی به وجود میاد که با افزایش دمای لایه منجمد دائمی اعماق زمین تولید می شه.