موجودی کالا

به همین دلیل روش‌های متفرد و مختلفی در خصوص شماره‌گذاری کالاها ارائه شده است که نمی‌توان یک روش شماره‌گذاری موجودی‌های کالا را بطور استاندارد و فراگیر برای کلیه سازمان‌ها و مؤسسات تجاری و تولیدی بزرگ و کوچک پیشنهاد و ارائه داد.
2-2-9 روش‌های شماره‌گذاری (کد نمودن)کالاها
1- روش شماره گذاری با استفاده از حروف الفبا:
این روش بر مبنای استفاده از ترتیب حروف الفبا صورت می‌گیرد. به همین دلیل به آن «روش الفبایی» و یا «روش حروفی» نیز اطلاق می‌شود. در این روش اجناس و کالاها بر اساس تقدم حروف نام کالا، شماره‌گذاری می‌گردند و با رعایت ترتیب حروف الفبا، اجناس و کالاها در قفسه‌های انبار چیده ونگهداری می‌شوند.
2- روش شماره‌گذاری ساده یا اعداد ترتیبی:
در این روش به اقلام موجود در انبار و با به ترتیب ورود کالا و اجناس به انبار بدون توجه به نوع کالا، گروه یا خانواده کالا و یا طبقه‌بندی آنها، اعداد متوالی و پیاپی اختصاص داده می‌شود و در قفسه‌ها و ردیف‌های متوالی در انبار چیده و نگهداری می‌گردند. چون برای شماره‌گذاری کالا و اجناس در این گونه انبارها از روش شماره‌گذاری عددی به طور پیاپی استفاده می‌شود لذا شناسایی اجناس و کالاهای متعدد و زیاد در مقادیر مختلف مقدور نخواهد بود و چون امکان دارد اقلام مشابه و یا اقلام تکراری در طی یک دوره سالی خریداری گردد و وارد انبار شود، لذا استفاده بهینه از این روش به منظور شماره‌گذاری اقلام مختلف برای شناسایی کامل هر یک از اجناس موجود در آن به عمل نخواهد آمد. زیرا امکان دارد در طی یک دوره مالی، برای یک نوع کالا چندین شماره قایل شویم. بنابراین از این روش فقط می‌توان در انبارهایی که تنوع آن کم و بسیار کم می‌باشد استفاده کرد.
3- روش شماره‌گذاری با استفاده از حروف و اعداد:
این روش ترکیب و تلفیقی از روش شماره‌گذاری با استفاده از حروف الفبا و اعداد ترتیبی می‌باشد در این روش معمولاً از حروف اول تمام اجناس و کالا و شماره ردیفی که به هر یک از کالاها اختصاص داده می‌شود، استفاده گردد بطوری که از حروف الفبا برای شناسایی و از اعداد برای مشخصات فرعی کالاها و اجناس موجود در انبار و یا اقلام وارده به انبار استفاده می‌شود. برای مثال :
( جدول2-4) شماره گذاری با استفاده از حروف الفبا
شماره کالا حرف الفبا(آ) شماره کالا حرف الفبا(ب)
1- الف آجر فشاری 1-ب بادامک
2- الف آچار 2-ب باطری
3-الف آلومینیوم 3-ب بلبرینگ
4- روش شماره‌گذاری به روش نیمونیک
روش شماره‌گذاری به روش نیموینک با استفاده از حروف و مخفف کردن نام کالا و اجناس به عنوان شماره و شناسایی اجناس انجام می‌گیرد و معمولاً در سازمان‌های کوچک با انبارهایی که تنوع اقلام موجودی کالا در آن بسیار کم می‌باشد، بکار برده می‌شود. در این روش شماره‌گذاری کالا با حروف اول نام کالا(اغلب دو یا سه حرف اول نام کالا) خلاصه می‌گردد و استفاده از این روش به حضور ذهن فراوان افرادی که با انبار سر و کار دارند، نیازمند است بطور مثال، برای شماره‌گذاری کالا در این روش، برای باطری قلمی (باق) و برای باطری متوسط(بام) و برای باطری بزرگ(باب) و نظایر آن استفاده می‌شود. این روش به دلیل تشابه نام کالاها، یکنواخت نبودن نحوه شماره‌گذاری و شناسایی و مخفف کردن نام کالاها و اجناس، محدودیت الفبا تعدد تشابه شماره‌گذاری و شناسایی کالا و نظایر آن کاربرد بسیار کمی دارد و کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5- روش شماره‌گذاری با استفاده از اعشار (روش دیویی)
در این روش فقط از اعداد با بکارگیری اعشار(ممیز) برای شماره‌گذاری و شناسایی کالاها و اجناس و موجودیهای کالا در انبار استفاده می‌شود. بطوری که اعداد سمت چپ اعشار(ممیز) نمایانگر گروه اصلی تقسیم بندی کالاها و ارقام سمت راست اعشار(ممیز) نشان دهنده گروه‌های فرعی و زیر مجموعه گروه‌های فرعی از گروه اصلی خانواده کالاها می‌باشد. این روش هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نتوان به آسانی مقادیر مختلف اقلام و اجناس را پیش‌بینی و یا بطور دقیق مشخص کرد.
6- روش شماره‌گذاری با استفاده از دسته‌بندی گروهی و یا خانواده اقلام
در این روش یک مجموعه از اجناس و کالاها که مشخصات اصلی آنها با یکدیگر یکسان هستند و یا به یکدیگر شباهت دارند و جزء گروههای همنام نیز به شمار می‌روند در گروه‌های واحد تقسیم بندی می‌گردند و به هر گروه شماره ویژه‌ای اختصاص داده می‌شود و برای اجزای تشکیل دهنده اقلام هر گروه شماره‌ای مخصوص یک دو یا سه رقمی در نظر گرفته می‌شود.
(جدول2-5)روش شماره گذاری دسته بندی گروهی
شرح کالا شماره کالا
لاستیک 501
لاستیک وسایل نقلیه سبک 1-501
لاستیک 10×500 11-501