یکی از اقدامات برخی از کشورهای غربی و عضو ناتو در منطقه قفقاز کمک پنهان به گسترش حرکتهای دارای خطمشی طالبانی است. درواقع این تاکتیک برای محدود کردن روسیه و افزایش فشار بر ایران و درنهایت امکان توسعه ناتو به قفقاز است. هرچند در ظاهر ناتو توسعه اسلام طالبانی و افراطی در قفقاز را تهدیدی برای خود محسوب مینماید. البته نمیتوان همه مبارزان مسلمان در منطقه را وهابی و دارای خطمشی طالبان تلقی کرد، ولی اخیراً گزارش مختلفی در مورد فعالیتهای گروههای وهابی در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز منتشر شده و گفته شده است که چریکهای فعال در این منطقه، از حمایت طالبان، پاکستان و محافلی در عربستان برخوردار بوده و از سوی آنان حمایت مالی و تسلیحاتی میشوند. گسترش حرکتهای دارای خطمشی طالبان در منطقه، با توجه به دیدگاه خاص این گروه افراطی در مورد تشیع و ایران، برای ایران تهدیدات امنیتی فراوانی به همراه خواهد داشت. به دنبال این اقدام تشدید اختلافات مذهبی در دستور کار غیر آشکار قدرتهای خارجی است تا به این وسیله بتوانند نفوذ خود در منطقه را افزایش دهند. (شربیانی،114:1387)
تداوم تعارضات قومی و مذهبی در کشورهای جهان سوم آثار و پیامدهای منفی متعددی داشته است که شامل:
1- این تعارضات مانع تحکیم و تثبیت حاکمیت یک دولت ملی بر تمامی قلمرو کشور میشود و دولت را با مشکلات زیادی مواجه میکند.
2- برخوردها و منازعات خشونتآمیز قومی و مذهبی، امنیت عمومی را در این کشورها تهدید میکند.
این منازعات بخش مهمی از منابع اقتصادی و انسانی را در این جوامع به هدر میدهد.
4-2. ناتوی فرهنگی:
ناتوی فرهنگی، یعنی ابرقدرتها با کمک کلیه وسایل، فناوری و اطلاعات حتی امواج بهراحتی در خانهها وارد میشوند و با صوت و تصویر، نوشتار، هنر، ورزش و حتی علم، آن جامعه را تحت تأثیر قرار میدهند و با اهداف سیاسی، فرهنگی و تبلیغی درصدد متزلزل کردن فرهنگ خودی و سنتی کشورهای جهان سوم بهخصوص کشورهای مسلمان برمیآیند. آنها بهراحتی کالاهای خود را تبلیغ میکنند، پیامهای روانی خود را میفرستند، زمینههای آشفتگی هویت را برای جوانان فراهم میکنند، ابهت فرهنگی و دینی جامعه را میشکنند و برای رسیدن به اهداف خود از هیچ تلاشی دریغ نمیکنند و با کمک فناوری اطلاعات بهویژه اینترنت مرزهای زمانی و جغرافیایی جوامع مختلف را درهمشکسته و وارد تمام جوامع بشری میشوند.
تشکیل مجدد کمیتهی فرهنگی سازمان سیای آمریکا، تصویب برنامههای نفرت زدایی وزارت امور خارجه آن کشور، دستکاری در متون فرهنگی و ادبیات سیاسی کشورهای اسلام، تأسیس و تقویت رسانهها بهویژه شبکههای ماهوارهای رادیویی تحت نظارت سیا و کنگره آمریکا جهت ایجاد امواج خبری علیه کشورهای هدف، تصویب بودجه 70 میلیون دلاری برای دخالت در امور داخلی ایران و سیاستهای مشابه دیگر، شاخصه «ناتو» ی فرهنگی در نظم نوین بینالمللی میباشند. تحولات بینالمللی بعد از جنگ سرد بهگونهای شکل گرفته که در واکنش به آن بهتدریج ناتو، از قالب صرفاً نظامی خارجشده و کار ویژههای دیگری را برای خود تعریف نماید. (فرازی،98:1389). رویکرد اصلی ناتوی فرهنگی، جنگ نرم و هدف اصلی آن نابودی فرهنگ و هویت ملی جوامع بهویژه مقابله با ایمان انسانهایی است که از هویت ملی و دینی خود شرافتمندانه دفاع کنند.
4-2-1. اهداف ناتوی فرهنگی:
– نابودی هویت ملی جوامع بشری
– مقابله با ایمان انسانهای دارای هویت دینی و ملی
– رویکردهای نظام سلطه در اجرای ناتوی فرهنگی
– جنگ نرم در قالب تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشورهای هدف
– ترویج ارزشهای مشترک غرب بهمنظور تضعیف ارزشهای مقاوم کشورهای هدف
– پیشگیری از شکلگیری تمدن اسلامی
4-2-2. ابزارهای اجرای ناتوی فرهنگی:
– خبرگزاریهای بینالمللی
– شبکههای ماهوارهای
– روزنامههای زنجیرهای
– سایتهای اینترنتی
– ایستگاههای رادیویی
– ترویج مواد مخدر و قرصهای روانگردان و باندهای قاچاق
– ترویج فیلمها و برنامههای مستهجن با تیراژ میلیونی و با نازلترین قیمت
– تأسیس NGO های مختلف در قالب محیطزیست و هنر، حقوق بشر، دمکراسی و …
– اقدامات حمایتی و هدایتی نخبگان، سیاسیون، اساتید دانشگاه و دانشجویان
– تقویت قومگرایی و ناسیونالیسم و تضعیف همگرایی داخلی کشورها
