H2
H5
H4
H3
H6
فصل سوم
روش پژوهش
3-1 مقدمه
امروزه پژوهش علمی تأثیر چشمگیری بر رشد و گسترش علوم و دانش بشری گذاشته است. هدف از پژوهش علمی شناسایی پدیدهها، مشخص نمودن روابط بین پدیدههاست و به دنبال آن در پی دستیابی به قواعد و قوانینی است که به وسیلهی آن بتوان تغییرات این پدیدهها را پیشبینی نمود. پژوهش علمی امری است نظامدار، منطقی، تجربی، تکرارپذیر و انتقالپذیر که از طریق ساختار علمی، دادهها را خلاصه نموده و به وسیلهی شیوههای تحلیل، توانایی شناسایی روابط کلی را افزایش میدهد. این پژوهش با نوعی مسأله یا مشکل آغاز میشود که با استفاده از روش علمی به دنبال یافتن جواب آن هستیم(سرمد، 1383).
هرچند که حصول توافق میان دانشمندان و پژوهشگران درباره تعریف پژوهش علمی چندان ساده نیست اما تحقیق عبارت است از فرآیند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین. بنابراین تحقیق فرآیندی است که از طریق آن می توان درباره ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب کرد. در این فرایند از چگونگی گردآوری شواهد و تبدیل آنها به یافته ها، تحت عنوان روش شناسی یاد می شود. این سوال که چگونه داده ها گردآوری شود و مورد تفسیر قرار گیرند، به طوری که ابهام حاصل از آنها به حداقل ممکن کاهش یابد ،مربوط به روش شناسی تحقیق است. پاسخ این سوال را میتوان با توجه به قواعد و اصول مورد استفاده در پژوهشهای علوم انسانی و دیدگاههای فلسفی زیر بنایی آنها بدست آورد(سرمد و دیگران،1387، 22).در تعریفی دیگر، پژوهش فرآیندی است که از طریق آن میتوان درباره ناشناختهها به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب نمود. در این فرآیند از چگونگی گردآوری شواهد و تبدیل آنها به یافتهها تحت عنوان «روش شناسی» یاد میشود. روش علمی یا روش پژوهش علمی فرآیند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین است (مقیمی،1385)
روش های پژوهش، در واقع ابزارهای دستیابی به واقعیت به شمار می رود. روش عبارت است از مجموعه فعالیت هایی که برای رسیدن به هدفی صورت می گیرد و پژوهش عبارت است از مجموعه فعالیت هایی که پژوهشگر با استفاده از آنها به قوانین واقعیت پی می برد.روش های پژوهش متعددند و هر روشی تا اندازه ای به کشف قوانین علمی کمک می کند (دلاور،1389، 25).
در ابتدا نمودار فرایند تحقیق برای آشنایی خواننده با کلیت مراحل تحقیق ارائه شده است، در ادامه روش تحقیق، دامنه تحقیق، جامعه آماری و نمونه تحقیق، روش و ابزار گردآوری داده ها، پایایی و روایی ابزارهای سنجش و روش های آماری تجزیه و تحلیل داده¬ها مورد بررسی قرار گرفته تا مجموعه نسبتا کاملی از رهنمودهای روشی، در این فصل گردهم آورده شده باشد.
در این پژوهش سعی شده است از مناسب ترین روش که نسبت به روش های دیگر دقیق تر می تواند واقعیت را کشف کند، استفاده شود. در این فصل روش انجام تحقیق به تفصیل توضیح داده می شود و مطالبی همچون جامعه آماری و چگونگی گزینش آن، روش های گردآوری اطلاعات، روایی و پایایی پرسشنامه و روش آماری مشخص شده مورد بحث قرار می گیرد.
3-2 روش تحقیق
از یک منظر، روش شناسی، مطالعه منظم، منطقی و اصولی است که کاوش علمی را راهبری میکند. از این دیدگاه، روششناسی به عنوان شاخهای از منطق و یا حتی فلسفه است. دیدگاهی دیگر روششناسی را شاخهای از علم میداند. در مقابل، تالکوت پارسونز معتقد است که روششناسی در اصل با روشهای پژوهش تجربی نظیر آمارشناسی، مطالعه موردی، مصاحبه و غیره سروکار ندارد، بلکه ملاحظه زمینههای کلی برای اعتبار کار علمی است. روششناسی نه دقیقاً یک رشته فلسفی و نه دقیقاً رشتهای علمی است. اندیشمندان مختلف براساس معیارهای گوناگون از قبیل هدف، زمان، ژرفایی، وسعت، کاربرد و میزان کنترل پژوهشگر تقسیمبندیهایی انجام داده و انواعی از پژوهشها را در آثار خود ارائه دادهاند (طبیبی و همکاران، 1388، 115-113).
کمی
کیفی
ترکیبی
استقرایی
قیاسی
مقطعی
طولی
کاربردی
بنیادی